رفتن به نوشته‌ها

چرا صدای باران آرامش بخش است؟

آیا شما هم با صدایی مانند صدای باران آرام می شوید؟ تا حالا به علت آن فکر کرده اید؟ جالب است بدانید که روانشناسان از صدای ضبط شده و حتی بازسازی شده باران به عنوان یک نسخه درمانی برای افراد مبتلا به اضطراب مزمن و بی خوابی استفاده می کنند. صدها برنامه موبایلی و کامپیوتری و سایت های آنلاین برای گوش کردن به صدای باران ایجاد شده است. شاید یک پاسخ ساده برای این مسئله، بحث کهن الگویی یونگ باشد. اینکه نیاز اجداد ما به آب به ویژه در مناطق خشک و بیابانی سبب شده است که صدای جریان آب و بارش باران به عنوان یک پیام خوشایند و مثبت در مغز آن ها ثبت شده و به تدریج در طی نسل ها از طریق کروموزوم ها به ما رسیده است. مانند آنچه که برای بیان علت ترس از تاریکی، ارتفاع، خون یا آتش بکار می رود. در این صورت می بایست افرادی که هزاران سال در محیط های پربارش و پر آب مثل اروپا زندگی کرده اند، چنین احساسی به باران نداشته باشند. اما شواهد نشان می دهد که آرامبخشی صدای باران مختص یک اقلیم و جغرافیای خاص نیست.

اشباع مغز!

نزدیکترین مفهوم بالینی که روانشناسان برای توضیح این پدیده دارند «اختلال عاطفی فصلی معکوس» یا «افسردگی تابستانی» است که در برابر «اختلال عاطفی فصلی» یعنی «افسردگی زمستانی» مطرح می شود. حدوداً ۹۰ درصد موارد اختلالات فصلی، مربوط به پاییز و زمستان و هوای ابری و گرفته است، اما حدود ۱۰ درصد نیز به افسردگی و اختلالات تابستانی اختصاص دارد یعنی همان کسانی که با صدای باران احساس آرامش می کنند. برای اختلالات تابستانی، روانشناسان توضیحات متعددی ارائه کرده اند. کیمبرلی هرشنسون، روانشناس متخصص افسردگی و اضطراب ساکن نیویورک، اینگونه توضیح می دهد: «مغز به طور طبیعی دائماً در جستجوی سیگنال های حواس پنجگانه است. باران صدایی شبیه به نویز سفید (توزیع توان یکنواخت از تمامی فرکانس های صوتی) ایجاد می کند و به این ترتیب نیاز مغز به ورودی های حواس برطرف شده و سبب آرامش مغز می شود». مطالعات نشان داده است که نویز صورتی (دارای توزیع غیریکنواخت توان بر حسب فرکانس مطابق شکل زیر) در این خصوص موثرتر است زیرا در فرکانس هایی که سبب جلب توجه و پرت شدن حواس شود توان امواج کمتر، اما در بقیه طیف فرکانسی، به اندازه ای هست که بتواند ناخودآگاه را تحت تاثیر قرار دهد. باران و باد و طوفان اثرات مشابهی مانند نویز صورتی ایجاد می کنند.

قدرت طبیعت

لارل اشتاینبرگ، استاد دانشگاه کلمبیا و روان درمانگر نظر دیگری دارد. «عظمت و قدرت پدیده های طبیعی مانند باد و باران شدید به ما یادآوری می کنند که نیروهایی که در دنیا فعال هستند بسیار قوی تر از قدرت ما هستند که سبب می شود مشکلاتمان در مقام مقایسه با این نیروها و عظمت کوچک به نظر برسد».

همدردی

پاول دیپامپو مدیر یک موسسه روان درمانی در کالیفرنیا اعتقاد دارد که افراد دارای اضطراب و افسردگی باران را به نوعی احساس همدردی طبیعت با خود می دانند. «عده زیادی از آن ها بیان کرده اند که در روزهای آفتابی و صاف احساس می کنند با مشکلاتشان تنها مانده اند و غرق در افکار خود می شوند».

صداهای تهدیدآمیز

اورفیو باکستون استادیار رشته بهداشت رفتاری دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در مجله لایوساینس اینگونه توضیح می دهد که «این صداها صداهای غیرتهدیدآمیز برای مغز هستند و خاصیتی آرامش دهنده دارند». او اعتقاد دارد: «چنین صداهایی انگار به ما می گویند که نگران نباش». باکستون بیان می کند که منبع صدا در برداشت مغز از آن ها بسیار اهمیت دارد. به عنوان مثال صدای افتادن چیزی روی زمین، صدای جیغ انسان یا صدای زنگ تلفن حتی با دامنه ای کمتر می تواند خواب یک شخص را بهم بزند. اما صدای متناوب برخورد امواج به صخره ها و رعد و برق و طوفان شخص را به خواب عمیق تری می برد.

استتار آکوستیک

مقاله لایوساینس یک بیان دیگر نیز برای این پدیده ارائه می کند و نام آن را «استتار آکوستیک» می گذارد. استتار آکوستیک به این معناست که ما در زمان رخداد طوفان و بارش شدید باران صداهای تهدیدآمیز را نمی شنویم و عملاً صداهای مزاحم در زیر صدای طوفان و باران گم می شوند.


[ مجله Livescience و Tonic ]

منتشر شده در روانشناسی

یک دیدگاه

  1. hamed hamed

    جالب بود،توجه نکرده بودم تاحالا بهش اما حالا که فکر میکنم میبینم اره ناخوداگاه ارامش میده…

پاسخ دادن به hamed لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Free Web Hosting